بنام خداوند حق باوران، سلامی کنم خدمت سروران، شیدا کبیرعبادی هستم از سایت به پاسخ، مبحث قرابت معنایی یکی از مباحث تست خیز درس ادبیات است که به صورت مکرر در کنکور چند سال اخیر، 9 سوال را به خود اختصاص داده است؛ قرابت معنایی از جمله مباحث مهم ادبیات کنکور است که نیاز به تجزیه و تحلیل دارد و برای درک درست باید ابتدا ارتباط اجزا را با یکدیگر دریابید سپس موقعیت یک جزء یا کلمه را در آن مجموعه بتوانید مشخص کنید.
برای رسیدن به تسلط عالی در بحث قرابت معنایی رعایت چند نکته ساده اما کاربردی موثر خواهد بود؛ این نکات عبارتند از:
- زمانی که شروع به مطالعه اشعار و متون می‌کنید، علاوه‌بر معنا ظاهری، به معنا معنوی نیز توجه کنید و با نگاهی تحلیلی بیت را برای خود مفهوم کنید؛ در واقع، شما باید بتوانید متون و اشعاری را که با هم قرابت معنایی دارند را تفکیک کنید.
- تجربه ثابت کرده است که گاهی گزینه‌ها از خارج از کتاب انتخاب می‌شوند؛ بنابراین، بیت‌های خارج از کتاب درسی را نیز باید مطالعه کنید.
- گاهی ممکن است یک مصرع در صورت سوال باشد که یا با سایر گزینه‌ها تناسب دارد و یا ندارد؛ برای این که بتوانید این نوع سوالات را تشخیص دهید، پیشنهاد می‌شود حتمأ از کتاب درسی و سری کتاب‌های قلم‌چی که به صورت کامل هر بیت و هر مصرع را توضیخ داده است، استفاده کنید تا با شناخت کامل‌تری بتوانید مطالب را بیاموزید.
- برای پاسخ به یک سری از سوالات کتاب درسی نیاز دارید تا به متن کتاب درسی تسلط داشته باشید؛ بنابراین، هیچ گاه مطالعه کتاب درسی را از برنامه خود حذف نکنید.
- درست خواندن و تلفظ صحیح در بحث قرابت معنایی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است؛ برخی از واژه‌ها با این که نوشتار یکسانی دارند اما تلفظ آن‌ها متفاوت از یکدیگر است، حتمأ برای شما نیز پیش آمده است که هر چقدر یک بیت را می‌خوانید، معنی آن را دریافت نمی‌کنید، این همان کلماتی است که تلفظ بر روی معنی نیز اثرگذار است، پس تلفظ را جدی بگیرید.
- توجه به انواع “ی” در بحث قرابت معنایی از نان شب هم واجب‌تر است:
“ی” گاهی نشانه نکره است؛ “ی” نکره به معناهای “یک”، “هر”، “هیچ” و یا “آن” به کار می‌رود؛ بعنوان مثال در جمله: « سحری خداوندگارش فرمود که: تاس‌ها برگیر که به حمام برویم.» “ی” در کلمه « سحری» به معنا: یک هست یعنی یک سحر
“ی” گاهی جزئی از کلمه است و نکره محسوب نمی‌شود؛ بعنوان مثال در بیت: « هنگام تنگ‌دستی در عیش کوش و مستی / کاین کیمیای هستی، قارون کند گدا را! » “ی” در کلمه کیمیای هستی جزوی از کلمه برای روان خوانی است.
“ی” گاهی نیز بعنوان مخفف فعلی به کار می‌رود؛ بعنوان مثال در مصرع: « چو تویی قضای گردان به دعای مستمندان » در کلمه تویی به معنا: تو هستی و مخفف کلمه هست به کار رفته است. - توجه به کسره‌ها و درنگ‌ها؛ یعنی هنگام خواندن یک بیت همیشه باید از خود بپرسید که کلمه‌ها باید به صورت کسری و مرتبط به کلمه بعدی خوانده شوند یا باید درنگ ایجاد شود، در این صورت دریافت مفهوم بیت راحت‌تر خواهد بود.
- اما گاهی نیز با بیت‌ها و جملاتی روبرو خواهید شد که نه “ی” نکره دارد؛ نه مکث کاربرد دارد و نه معنا کلمه مشخص است؛ در این موارد احتمالأ شما با یک واژه مرکب روبرو هستید که باید دو کلمه را به صورت یک واژه پشت سر هم بخوانید تا معنادار شود، پس حواستان به این کلمات نیز باشد.
نکته خیلی مهم: مبحث قرابت معنایی تقریبأ یک مبحث سنگین است و یادگیری آن ملزم به هدف‌گذاری بلند مدت است؛ بنابراین انتظار نداشته باشید یک شبه خدا قرابت شوید بلکه با حوصله و با طمأنینه به مطالعه ادامه دهید و تست بزنید، تست بزنید و تست بزنید.
اگر برای مطالعه آرایه‌های ادبی نیز در شک و تردید هستید، پیشنهاد می‌کنم به مقاله روش مطالعه آرایه‌های ادبی کنکور چگونه باید باشد، مراجعه نمایید. همچنین دوستان و همراهان عزیز، شما می‌توانید نظرات، پیشنهادات و یا انتقادات خود را با ما در میان بگذارید و با دادن امتیاز ما را در بهتر کردن هر چه بیشتر مقالات یاری کنید.
